در مطلب قبلي با معرفي اساتيد بزرگ سه تار ايران بهمراه تصاوير در خدمت شما بوديم. در اين مقاله به شما خواهيم گفت كه سه تار جزايري چيست و همچنين نمونه فيلم هايي تهيه كرده ايم كه شما را با اين ساز بيشتر آشنا خواهد نمود. پس با اين بخش از آموزش هاي موسيقي در سايت سازي ها با ما همراه باشيد.
مقدمه:
موسيقي در زندگي تمام افراد در سراسر جهان جريان دارد و تأثير موسيقي بر جنبه هاي مختلف زندگي آنچنان بالاست كه حتي تصور زندگي بدون موسيقي واقعاً سخت است. معمولاً براي رسيدن به آرامش، گوش دادن قطعه اي ناب از انواع مختلف موسيقي انتخاب همگان است. اما آنچه كه مي تواند به اجراي زيباي يك اثر منجر شود داشتن ابزار و يا همان آلات موسيقي مورد نظر است. اساتيد برجسته در مورد بهترين سه تار به اين باور رسيده اند كه بهترين سازندگان ساز نوازندگان حرفه اي هستند چون صداها را بهتر تشخيص مي‌دهند و هم چنين به نياز نوازندگان در امر نوازندگي آگاه‌ترند. اگر شما هم از طرفداران موسيقي دلنواز و سنتي سه تار هستيد پس حتماً نام سه تار استاد جزايري به گوشتان خورده است. يكي از ماهرترين سازندگان ساز سه تار در كشورمان استاد رامين جزايري مي باشند كه در زمينه نوازندگي سه تار هم تخصص و مهارت بالايي دارند. در ادامه با آثار اين استاد بيشتر آشنا خواهيد شد.
روش صحيح بستن پرده سه تار – كارگاه رامين جزايري
روش صحيح بستن سيم تار و سه تار – كارگاه رامين جزايري
اولين مضراب استاد وصال عرب زاده، با ساز جديد خود، ساخت شده توسط استاد رامين جزايري
كارگاه ساخت سه تار
شايد به مطالعه اين پست علاقمند باشيد: جديدترين هزينه هاي كلاس سه تار+ قيمت سه تار
استاد رامين جزايري در آذر ماه سال ۱۳۴۰ در تهران متولد شد. وي از هم دوره اي هاي كيوان ساكت، مسعود شعاري، آقاي همتي، آقاي عزيزي، داوود آزاد و كيهان كلهرمي باشند. رامين جزايري از شاگردان محمود فرهمند، كامران روحاني و ارژنگ ناجي مي باشند اما نوازندگي سه تار را از دوران نوجواني نزد استاد محمدرضا لطفي فرا گرفتند. استاد جزايري پيش از اينكه بصورت حرفه اي سه تار بسازد به نوازندگي سه تار آن هم بصورت حرفه اي مشغول بود ولي به علت علاقه زيادي كه به ساختن ساز داشت نوازندگي حرفه اي را كنار گذاشت و ساز ساختن را شروع كرد.
آقاي رامين جزايري در ابتداي ديدن ساز به فكر ساخت آن افتاد و با وجود اينكه در جايي آموزش نديده بود و در خانواده و دوستان نيز سابقه چنين شغلي وجود نداشت با اين حال، ميل به ساخت ساز از دوران نوجواني در ذهن ايشان ايجاد شد.
مشخصات ساز سه تار استاد جزايري:
سه تار استاد جزايري معمولاً داراي كاسه اسي كوچك است كه جنس كاسه از چوب درخت توت يا شاه توت مي باشد. در مواردي هم از چوب گردو استفاده مي كنند. ولي جنس دسته ساز همواره از چوب گردو است كه بر روي آن، ۲۵ عدد پرده بسته مي شود. انتقال صدا از سيم هاي ساز به كاسه سه تار به واسطه چوب كوچكي به نام خرك صورت مي گيرد. خرك از جنس چوب شمشاد است و لرزش هاي مربوط به سيم را از طريق صفحه نازك به داخل كاسه هدايت مي كند. در نتيجه صداها پس از چند بار انعكاس و تشديد، بار ديگر از مسير سوراخ هاي روي صفحه بيرون مي آيند. طول كاسه سه تار ۲۲ تا ۳۰ ، عرض آن ۱۲ تا ۱۸ و عمق كاسه بين ۱۲ تا ۱۶ سانتي متر است. دسته سه تار به ضخامت ۳ تا ۳/۵ سانتي متر وطول آن ۴۰ تا ۴۸ سانتي متر مي باشد و كل طول ساز يعني دسته و كاسه، ۷۶ تا ۸۰ سانتي متر طول دارد. سيم هاي سه تار به ترتيب سيم سفيد، سيم زرد، سيم واخوان و سيم بم نام دارند.
مطلبي براي علاقمندان به ساز سه تار: كتاب آموزش سه تار جلال ذوالفنون+ نمونه هاي سه تار نوازي فوق العاده استاد
مهمترين مرحله در ساخت ساز سه تار كدام است؟
جواب استاد جزايري: در سه تار تراش صفحه خيلي مهم است. صفحه بايد طوري تراشيده شود كه نت‌هاي مختلف ساز از صداي زير تا صداي بم را بتواند به خوبي تشديد كند و يك‌نواخت باشد، چون اگر اين كار درست انجام نشود، ساز در بعضي قسمت‌هاي صدايي، مثلا در محدوده بم يا زير به خوبي نمي‌خواند. در واقع تراش صفحه سه تار بسيار كار ظريف و پردقتي است. اما در تار مجموع كاسه بايد با دقت و ظرافت تراشيده شود. كاسه رزنانسي ساز نقش بسيار مهمي دارد. اينكه برخي فكر مي‌كنند كه پوست نقش اصلي را دارد و تعيين كننده است، اشتباه است. چون ما سازهايي را ديده‌ايم كه ايراد صوتي داشته‌اند و با تعويض چندين باره‌ي پوست هم مشكل‌اش حل نشده، چون مشكل اصلي از بابت تراش كاسه بوده است.
چرا از چوب توت در ساخت ساز سه تار استفاده مي‌شود؟
جواب استاد جزايري: يكي از شاخص‌هاي مهم انتخاب چوب براي ساز، قابل دسترس بودن آن است، بعضي‌ها مي‌گويند كه چرا با چوب‌هاي ديگر ساز ساخته نمي‌شود و فقط با چوب درخت توت ساز ساخته مي‌شود. به هر صورت سازسازان به تجربه ديده‌اند كه اين چوب هم قابل دسترس است، هم كيفيت صوتي مطلوبي را دارد و هنگامي كه كهنه مي‌شود حالت چيني مانند و سختي پيدا مي‌كند، كه براي صدا مناسب است. ساز نويي كه با چوب توت ساخته شده است و به تدريج كهنه مي‌شود جنس چوب‌اش تغيير مي‌كند و از حالت نرم اوليه كه ساز، نو است به سمت شيشه‌اي شدن و چيني شدن ميل مي‌كند. براي مثال، چوب گردو چنين خاصيتي را ندارد و يك چوب گردوي ۱۰۰ ساله كيفيت‌اش خيلي شبيه چوب گردوي ۱ ساله است. به خاطر همين، چوب درخت توت براي ساخت كاسه رزنانسي ساز و صفحه سه تار انتخاب شده است. كه البته خود چوب توت هم انواع مختلف دارد كه گفته مي‌شود ۱۵۰ نوع از گونه‌هاي مختلف آن شناسايي شده است، كه نوع برگ‌هاي‌شان و ميوه‌هاي‌شان متفاوت است، سوا از اينكه درخت توت نر و ماده هم دارد. البته جاي كار دارد كه ببينيم كدام يك از اين گونه‌ها مي‌تواند بهترين گونه براي سازسازي باشد، كه نياز به يك كار گروه از رشته‌هاي تخصصي مختلف دارد، كه به صورت آزمايشي اين چوب‌ها را براي سازسازي تست كنند تا به نتايج مطلوب در اين باره رسيد. ولي به صورت تجربي ممكن است سازسازها متوجه بشوند كه كدام گونه از درخت‌هاي توت، براي ساخت ساز مناسب‌تر است.
از اينكه ما را از نظرات با ارزش خود در بخش نظرات باخبر مي سازيد كمال تشكر را داريم.
- ۷۷۳ بازديد
- ۰ نظر